सांख्यिकीय प्रश्न 2
प्रश्न 2 - 2024 (01 फरवरी शिफ्ट 2)
10 अवलोकन $x _1, \mathbf{x} _{2, \ldots}, \mathbf{x} _{10}$ इस प्रकार है कि $\sum _{i=1}^{10}\left(x _i-\alpha\right)=2$ और $\sum _{i=1}^{10}\left(x _i-\beta\right)^{2}=40$, जहाँ $\alpha, \beta$ धनात्मक पूर्णांक हैं। माध्य और विचलन क्रमशः $\frac{6}{5}$ और $\frac{84}{25}$ है। $\frac{\beta}{\alpha}$ किसके बराबर है :
(1) 2
(2) $\frac{3}{2}$
(3) $\frac{5}{2}$
(4) 1
उत्तर दिखाएँ
उत्तर (1)
समाधान
$x _1, x _2 \ldots \ldots x _{10}$
$\sum _{i=1}^{10}\left(x _i-\alpha\right)=2 \Rightarrow \sum _{i=1}^{10} x _i-10 \alpha=2$
माध्य $\mu=\frac{6}{5}=\frac{\sum x _i}{10}$
$\therefore \quad \sum x _i=12$
$10 \alpha+2=12 \therefore \alpha=1$
अब $\sum _{i=1}^{10}\left(x _i-\beta\right)^{2}=40 \quad$ मान लीजिए $y _i=x _i-\beta$
$\therefore \sigma _y^{2}=\frac{1}{10} \sum y _i^{2}-(\overline{y})^{2}$
$\sigma _x^{2}=\frac{1}{10} \sum\left(x _i-\beta\right)^{2}-\left(\frac{\sum _{i=1}^{10}\left(x _i-\beta\right)}{10}\right)^{2}$
$\frac{84}{25}=4-\left(\frac{12-10 \beta}{10}\right)^{2}$
$\therefore\left(\frac{6-5 \beta}{5}\right)^{2}=4-\frac{84}{25}=\frac{16}{25}$
$6-5 \beta= \pm 4 \Rightarrow \beta=\frac{2}{5}$ (संभव नहीं) या $\beta=2$
अतः $\frac{\beta}{\alpha}=2$